Aslen Uzak Doğu coğrafyasına ait olan ve doğadaki elementleri dengelediği söylenen bambu, son dönemlerde sıkça tercih edilen ev bitkileri arasında yer alıyor. Bambuyu bu denli dikkat çekici kılan ise evdeki enerjiyi olumlayarak şans getirdiğine inanılması. Bu yönüyle “şans bambusu” olarak da anılan bambu bitkisinin anavatanının iklim özelliklerine bakıldığında, bulunduğu her türlü ortamda sağlıkla büyüyebilmesi için bazı püf noktalarına dikkat edilmesi gerekiyor. Gereken hassasiyet gösterilmediğinde ise şans bambusunun yapraklarında sararmalarla kendini gösteren çeşitli rahatsızlıklar gözlenebiliyor. Bambu yapraklarının sararmasını ya da sağlıklı bir yaşam sürmesini etkileyen unsurlar ise şunlar:
- Toprak Koşulları
- Yetersiz Besin
- Yetersiz Oksijen
- Sulama Hatası
- Sıcaklık
- Aşırı Güneş Işığı
Bambu Yaprakları Neden Sararır?
Şans bambusu su içerisinde tutularak bakımı sağlanabilen bir bitki türü ancak her bitki gibi bambu da zamanla kökleniyor ve toprak içerisinde yaşamına devam edebiliyor. Ancak her iki durumda da toprağının, suyunun, besin ögelerinin gerekli ve yeterli düzeyde sağlanması gerekiyor. Aksi takdirde bambunun canlılığını yitirmesi ve yapraklarının sararması kaçınılmaz oluyor. Şimdi gelin hep birlikte şans bambusunun bakımını etkileyen bakım ögelerinin detaylarını inceleyelim.
1. Toprak Koşulları
Şans bambusu olarak anılan bu ev bitkisi genellikle tekli dallar halinde, uzun bir vazodaki suyun içerisine yerleştirilmiş olarak karşımıza çıkıyor. Ancak zamanla su içerisinde uzun kökler salan şans bambusu, bu aşamada toprağa dikilmeye ihtiyaç duyuyor. Suyun içerisinde köklenen şans bambusunun artık toprağa transfer edilme vakti geldiğinde ise su geçirgenliği yüksek olan bir toprak türünün tercih edilmesi gerekiyor. Bu geçirgen toprağı elde etmek için, bitki toprağı, torf, kum karıştırılarak uygun miktarda kullanılabilir. Ayrıca bambu toprağının içerisine, toprağın havalanmasını kolaylaştıran ağaç kabuğu, lav taşı, çakıl taşı ya da orkide toprağı gibi bitki destek ürünlerini de eklemek mümkün.
2. Yetersiz Besin
Tüm canlılar gibi bitkiler de büyümek ve yaşamını sağlıklı bir şekilde sürdürebilmek için bazı besinlere ihtiyaç duyuyorlar. Bu temel besinlerden herhangi birinin yetersiz kalması durumda ise bitkilerin yapraklarının sararması ve zamanla tüm bitkinin ölmesi kaçınılmaz oluyor.
Yaprakları çeşitli sebeplerle sararabilen bambunun besinsiz kaldığını anlamak zor olsa da, besin takviyesi yaparak durumu gözlemlenebilir ve sonuca göre sorunun ne olduğuna dair fikir yürütülebilir. Daha kesin bir karar için ise izlenecek yol toprağı analize tabi tutmak. Toprak analizini sağlamak için test kitlerinden yararlanılabileceği gibi toprak laboratuvarında yapılacak incelemede de eksik olan besinin ya da besinlerin spesifik olarak belirlenmesi mümkün. Bu sonuçlara göre nokta atışı bir gübreleme ile hızlı ve kolay bir kurtarma hamlesi gerçekleşebiliyor.
3. Yetersiz Oksijen
Yaşamını devam ettirmek için belirli ölçüde oksijene ihtiyaç duyan bambunun evin havadar bir köşesinde konumlandırılması, uzun ömürlü olması bakımından büyük önem taşıyor. Yaprakları havada bulunan oksijenden yeterince faydalanırken kökleri oksijen almasına olanak tanıyan bir toprak yapısının içerisinde salınmış ise, bambu bitkisi yaşamak için daha fazla şans elde edebiliyor. Ancak geçirgen olmayan, ağır kil türündeki topraklar köklerin yeterince oksijen alamamasına ve zamanla bambunun saplarında ve yapraklarında sararma meydana gelmesine sebep oluyor.
Diğer koşullar bambuya uygun olduğu halde yapraklarda sararma meydana gelmişse, toprak yapısı ve bulunduğu ortamın hava koşulları gözden geçirilip değerlendirilmeli, gerekirse bambunun yeri ve toprağı değiştirilmeli. Sık hava değişiminden hoşlanmayan bambunun klimanın doğrudan vurduğu, cereyan alan ve soğuk ortamlardan uzak tutulmasında da fayda var.
4. Sulama Hatası
Bambu bitkisi toprağa yerleştirilmiş halde ise, yeterli miktarda ve düzenli olarak sulanmalı. Haftada bir sulanmak isteyen bambunun toprağı su tutan, geçirgen olmayan bir yapıdaysa biriken su bambunun köklerinin çürümesine ve zamanla, önce bambunun yapraklarının sararmasına sonra da ölmesine sebep oluyor. Yetersiz sulama kadar aşırı sulama sebebiyle de zarar görebilen bambunun içerisinde bulunduğu saksının drenaj deliklerinin mevcut ve çalışır durumda olması kadar toprağın geçirgen olması da önemli. Sulama yapmak için parmak testi ile toprağın nemi kontrol edilebilir. Sulamada kullanılacak suyun aşırı kireç ve klor içeren musluk suyu yerine içme suyu olarak tercih edilmesi, bambunun sağlıklı yaşamasında oldukça büyük rol oynuyor.
Bambu toprak yerine suda bulunuyorsa, içerisinde bulunduğu suyun da kaliteli olarak tercih edilmesi, klor ve kireç seviyesinin düşük olması gerekiyor. Ayrıca haftada bir suyunun değiştirilmesi de bambunun sudan yeterli düzeyde faydalanabilmesi ve sudaki çökek görünümünün önüne geçilmesi adına önemli.
5. Sıcaklık
Doğru ve uygun sıcaklık, bitkilerin sağlıklı kalmasında önemli faktörlerden biri. Büyümek için doğru miktarda ısı biriktirmeye ihtiyaç duyan bambu, aşırı ısınma halinde fazla su kaybediyor ve meydana gelen susuzluk, kendini yaprak sararması olarak gösterebiliyor.
Havayı ısıtan ya da serileten klimaların doğrudan etkilediği alanlarda bulunmayı sevmeyen bambuların 18 ile 32 derece arasında bulunması gerekiyor. Kavurucu güneş sıcağından olumsuz etkilenen bambunun kalorifer peteklerinin ya da herhangi bir ısı kaynağının hemen yanında bulundurulmamasında fayda var.
6. Aşırı Güneş Işığı
Bitkilerin fotosentez yaparak besin ve enerji sağlamak için güneş ışığına ihtiyaçları olsa da aşırı güneş ışığına maruz kalmaları halinde bambu yapraklarında sararma, hatta kavrulma durumları gerçekleşebiliyor. Bununla birlikte, yetersiz güneş ışığı da bambunun aynı kaderi yaşamasına yol açabiliyor. Yeterince ışık almayan bambu, zamanla besin ihtiyacını karşılayamamaya ve zayıf düşmeye başlıyor, bu sebeple de yapraklarında sararmalar meydana geliyor.
Anavatanında yeşil ormanlarda yetişen bambuların ev ortamında kendisi için en iyi yaşam alanını elde edebilmesi adına, doğrudan güneş ışığı almayan ancak aydınlık olan köşelerde konumlandırılması gerekiyor. Özellikle öğleden sonra – ikindi vakti güneşini seven bambunun pencereye yakın ancak tam olarak camın önü olmayan bir yerde bulunması yeterli.