Son dönemlerde yaşanan iklim değişiklikleri ve yağış düzensizlikleri ile su kaynakları önemli oranda azalıyor. Bu sebeple belirli görevlerin daha az su kullanarak yerine getirilmesi ve su tasarrufu bilinci artıyor. Su kaynaklarının verimli bir şekilde değerlendirilmesini sağlayan su tasarrufu çalışmalarının ev yaşamına bakan yönünü ve bu konuda yapılabilecek uygulamaları Güzel Bir Ev okuyucuları için birkaç maddede derledik. İşte evde su israfının önüne geçmede yardımcı olabilecek adımlar.
Genel Tesisat
Evde su tasarrufuna başlamak için ilk yapılacak şey, tasarrufa engel olabilecek tesisat hasarlarını gidermek olmalı. Tuvalet, küvet, musluk gibi alanlarda kaçaklara ve sızıntılara sebep olabilecek yerleri kontrol edip gerekli tamir ve tadilatları gerçekleştirmek, boşa harcanan suları geri kazanmanın ilk yoludur. Yine su yalıtımı ve su sıcaklık seviyesinin orta seviye olarak kullanılması da, suyu ısıtırken ve soğuturken boşa akan suların korunmasını sağlar Bununla beraber, yüksek randımanlı, sensörlü, sıcak ve soğuk su ayarları kolayca yapılabilen akıllı musluklar da su tasarrufu için yardımcı olur.
Yemek Yaparken
Yemek yaparken genellikle ilk olarak kullanacağınız malzemeleri yıkayarak işe başlarsınız. Elbette özellikle sebzeleri bol su ile defalarca yıkamak temizlik hissi verir ve kullandığınız ürünlerin yeterince temiz olduğuna inandığınız zaman mikroplar açısından da gönlünüz rahat eder. Ancak tüm malzemeleri akan suyun altında dakikalarca yıkamak yerine, özellikle sebzeleri su dolu bir kabın içerisinde bekleterek akan suyun altında son defa yıkamanız, litrelerce suyu ziyan etmenizin önüne geçecektir.
Ayrıca bol suda kaynatarak haşlamak yerine sebzelerinizi az suyun üzerinde buharda pişirerek de tüketebilirsiniz. Daha az su kullanmanızı sağlayacak olan bu yöntem ile aynı zamanda çok daha lezzetli sebzeler elde etmeniz de mümkün.
Buzlukta dondurarak saklanan ve daha sonra yemek yapmak üzere dışarıya çıkarılan ürünler genellikle buzlarının erimesi için suda bekletilir. Buzluktaki yiyeceklerin önceden buzdolabının normal soğutucu bölümünde bekletilerek eritilmesi, mutfaktaki su tasarrufu için destek olabilecek bir uygulamadır.
Büyüklerimizden sıkça duyduğumuz bir yemek tüyosu olan, makarna haşladığımız su ile çorba pişirme yöntemi de yine su tasarrufu sağlamanın yanında çorbaların kıvamlı ve daha lezzetli olması konusunda da yardımcı bir yemek pişirme yöntemidir.
Çamaşır Yıkarken
İç çamaşırları, çoraplar, spor kıyafetleri ve iş üniformaları gibi kıyafetlerin her kullanım sonrası mutlaka yıkanması gerekir. Ancak görünürde bir kiri olmayan ve kötü kokmayan kıyafetlerin her kullanımda yıkanmaması, hem fazla su harcamamak hem de kıyafetlerin eskimemesi için gereklidir. Ayrıca özellikle renkli çamaşırların renklerinin ağarmaması için mümkün olan en kısa programda ve düşük sıcaklıklarda yıkanması da su kullanımının kontrolünde etkilidir. Ek durulamaya ihtiyaç olmaması adına, çamaşırları mümkün olan en az çamaşır deterjanı kullanarak yıkamakta fayda var.
Bulaşık Yıkarken
Bulaşık yıkarken elde yıkama yöntemi yerine bulaşık makinelerini kullanmak, daha az su gerektirmesi açısından ve daha sürdürülebilir olması bakımından mantıklı gelir. Ancak bulaşık makinesi kullanırken makineyi çalıştırmadan önce tamamen dolu olduğundan ve makinenin boş çalışmayacağından emin olmak gerekir. Bulaşıklarda zor kirler mevcut değilse en kısa programda ön durulama kullanmadan çalıştırmak, enerji ve su açısından en verimli makine kullanımını beraberinde getirecektir. Durulama gerektirmeyen, birçok leke ve kiri kolayca çıkaran modern bulaşık makinesi modelleri, su tasarrufunu önemseyen kullanıcılar tarafından tercih edilebilir.
Elde yıkama yöntemi kullanılacaksa da, musluğun sürekli açık tutulmaması, su tasarrufu için büyük önem taşır. Yemek artıklarının su yerine bir parça peçete yardımıyla sıyrılarak temizlenmesi ve zor lekelerin çıkarılması için sürekli su akıtmak yerine tabak ve tencerelerin içinde bir süre su bekletmek, kirlerin daha az su ile yok edilmesine yardımcı olur. Mutfakta iki lavabo mevcutsa bir tanesinin su ile doldurularak bulaşıkların burada bekletilmesi ve kirleri akıtmak için kullanılması, litrelerce suyun bulaşık akıtmak için kullanılmasının ve dolayısıyla boşa harcanmasının önüne geçer.
Duş Alırken
Beden temizliğini sağlamak için gerekli olan duş, yeterli sıklıkta yerine getirildiğinde süresinin uzun tutulmasına gerek kalmayan bir ihtiyaç. Bu ihtiyacı yerine getirmek için kurulan duş düzeneğinde tasarruflu ve suyu düzgün püskürten duş başlıklarının tercih edilmesi, banyodaki su tasarrufunu sağlamanın ilk adımıdır. Banyoda küveti doldurmak yerine hızlı bir duş almak ve saçların şampuanlanması esnasında suyun kapatılmasının yanı sıra duş süresinin kısa tutulması da gereğinden fazla su harcanmaması için etkili olur.
Temizlik Yaparken
Ev temizliği, her ne kadar fark ettirmeyebilse de fazla su harcanmasına sebep olabilecek bir aktivite. Özellikle cam silerken ve toz alırken kullanılan temizlik ürünleri, durulanma esnasında kovalarca su harcanmasına sebep olabilir. Bunun için, yüzey temizliğinde kullanılacak spreyli moplar, daha az su kullanımı gerektirmenin yanı sıra enerji ve zamandan da tasarruf etmeyi sağlar. Ayrıca daha az kimyasal madde içermesi bakımından fazla köpürmeyen ve durulanması için daha az su gereken doğal ürünlerin tercih edilmesi de ev temizliğinde su tasarrufu için yapılabilecekler arasında yer alır.
Evin dışarısında yer alan yaşam alanlarından olan balkon ve bahçelerin temizliğinde hortum kullanmak yerine yağmur suyundan faydalanmak, suyun boşa akıtılmamasını ve yağmur sularının değerlendirilmesini sağlar.
Tuvaleti Kullanırken
Evlerde tuvalet düzeneği kurulurken tercih edilecek tasarruflu sifonlar, tuvalet kullanımında gereğinden fazla su harcanmasının önüne geçer. Eski model büyük bir sifona sahipseniz, sifonunuza yerleştireceğiniz su dolu plastik şişeler, sifonunuzda yer kaplayarak daha az suyun akmasını sağlar. Yeni model sifonlarda yer alan çift kademe sistemi, ihtiyaca göre su akıtmayı sağlayarak fazla suyun israf olmasını engeller.
Bitki Yetiştirirken
Evde bakılan çiçekler ve diğer süs bitkileri, özelliklerine göre belirli bir düzenle sulanmak ister. Şişede ya da gece içmek için hazırlanarak komidinin üzerindeki bardakta kalan ve artık içilemeyecek durumda olan içme suları, ev bitkilerinin sulanması için oldukça uygun bir alternatiftir. Ayrıca çaydanlığın altında kalmış olan sular soğuduğunda çiçek sulamada kullanılabilir. Yine yağmur yağarken doldurulacak kaplar, evdeki bitkilerin su ihtiyacını karşılamak için gereken suyu sağlamak için faydalı olur. Musluktan sıcak suyun gelmesini beklerken akan suyun boşa gitmemesi için bir kapta biriktirmek, çamaşır kurutma makinesinin su haznesinde biriken suları çiçek sulamada kullanmak da daha az su kullanarak daha iyi bitki bakımı gerçekleştirmeyi sağlar.
Bahçe Bakımı Yaparken
Bahçede yetiştirilen çiçekler ve meyve-sebzeler, düzenli bir bakım ve sulama gerektirirler. Ancak bu bitkilerin sayısı ve ihtiyaç duydukları su miktarı düşünüldüğünde, fazlaca su gideri ile karşılaşmak olağandır. Hem bitkilerin sağlıklı büyüyebilmesi, hem de evdeki atık sayılabilecek bazı suların değerlendirilmesi mümkündür. Gri su olarak adlandırılan ve banyo veya lavabodan elde edilen atık sular, bahçenin sulanması için kullanılabilir.
Yağmur sularının depolanması ve gerekli zamanlarda sulamak için kullanılması da bitkilerin bakımı için uygulanabilecek ve su tasarrufu sağlayacak etkili bir yoldur. Evinizin yanında büyük bir bahçeniz bulunuyorsa ve uzun süreli bitki yetiştiriciliği düşünüyorsanız, imkanlar ölçüsünde yağmur suyu depolama sistemi edinebilirsiniz. Evinizin yanında bulunan bir su tankerinde yağan yağmur sularının birikerek saklanmasını sağlayan bu sistem ile bitkileriniz için oldukça faydalı olan bol mineralli sular elde etmiş olursunuz. Ayrıca çatılardaki olukları, buralardan akacak suların sokaklara ve kaldırımlara akıp gitmesi yerine bahçenizdeki bitkileri sulayacak şekilde düzenleyebilirsiniz.
Hortum ile sulama yapacaksanız, suyun bitkilerin yüzeyinde kalmasına ve buharlaşarak uçmasına sebep olan su püskürtücüler yerine derinlemesine sulama sağlayan etkili püskürtücüler edinin. Günün ilk saatlerinde yapılan sulama işlemi, suyun buharlaşmasının önüne geçerek etkili bir sulama sağlar.
Bahçe ve Araba Temizliği Yaparken
Bahçenizi ve araba yolunuzu temizlemek için yıkamak yerine öncelikle süpürme yöntemini tercih etmelisiniz. Arabanızın veya bahçenizin çok kirli olduğunu ve yıkanmaya ihtiyacı olduğunu düşünüyorsanız da yağmurlu havaları bu iş için mutlaka değerlendirin. Ayrıca düzenli olarak yıkamanız gereken bir arabanız mevcutsa, yağmur esnasında depolayacağınız suları ileriki zamanlarda bu iş için kullanabilirsiniz. Arabanızı akan musluk suyu ile yıkamayı tercih ediyorsanız, hortum yerine kovaya doldurduğunuz su ile yıkadığınızda daha az su harcadığınızı görürsünüz. Arabanızı köpüren bir temizlik ürünü ile fırçalamak istediğinizde ise köpürtme işlemini kovadaki su ile yaparak daha sonra hortum ile duruladığınızda da daha az su ile araba temizliği sağlamış olursunuz.